شرکت‌ها و مؤسسه‌های تجاری همواره بر آن هستند تا بتوانند به بیشترین سودهی ممکن در زمینه‌ی فعالیت خود برسند حال برای رسیدن به این سودهی، این شرکت‌ها می‌توانند با شرکت‌ها و مؤسساتی که در زمینه‌‌ای مشترک با آنها فعالیت می‌کنند همکاری کنند. این کار هم باعث قوی‌تر شدن این مؤسسات می‌شود و هم می‌تواند رقابت آنها را از بین و یا کم‌تر کند.
کنسرسیوم به چه معناست؟
کنسرسیوم (Consortium) که ریشه‌ی لاتین دارد به معنای شراکت و انجمن می‌باشد و از دو بخش «کنسورس» (consors) به معنای «شریک» است که خود از «کُن-» (con-) به معنای «باهم» و «سُرس» (sors) به معنای «سرنوشت» تشکیل شده است که مالک یک دارایی معنا می‌دهد.
زمانی که دو یا چند مؤسسه، شرکت، سازمان و یا حکومت برای رسیدن به هدفی مشترک و مشخص با هم ترکیب و ادغام می‌شوند کنسرسیوم گویند و هدف اصلی آنها به دست آوردن سود بیشتر می‌باشد. کنسرسیوم برای کوچک‌ترین اقدامات هم می‌تواند به وجود بیاید مانند برگزاری یک نمایشگاه که چند سازمان با هم همکاری می‌کنند و هر کدام بخشی از کار را در دست می‌گیرند تا این نمایشگاه بتواند در بهترین حالت برگزار شود و سود مناسبی به این سازمان‌ها دهد. کنسرسیوم دارای کارکرد تجاری و نیز غیرتجاری می‌باشد. حدود و وظایف هر یک از اعضای کنسرسیوم توسط تفاهم‌نامه و اداره ثبت شرکت تعیین و تأیید می‌شود و همچنین اعضای کنسرسیوم، هویت و استقلال مدیریتی، قانونی و مالی خود را حفظ خواهند نمود.
هدف از تشکیل یک کنسرسیوم چیست؟
برخی از پژوهش‌های بزرگ علمی مستلزم شراکت تعداد زیادی از افراد می‌باشد.
بهره‌برداری از معادن نیاز به شراکت چند گروه دارد.
برای تولید برخی محصولات نیاز به استفاده از تجربیات و توانمندی‌های مختلف می‌باشد.
برای اینکه بتوان در زمینه‌ی تولید محصولی بازار فروش آن محصول را مختص به خود کنند.
شرکت‌هایی که با هم ادغام می‌شوند می‌توانند با کمک هم اقدام به برپا کردن نمایشگاه یا برگزاری همایش نمایند.
به دست آوردن سهم بیشتر از بازارهای جدید و بازاریابی و فروش بیشتر.
تولید کردن محصولی پیچیده که به بهره‌گیری از توانمندی‌های مختلف نیاز دارد مانند ساختن هواپیما.
ویژگی‌های یک کنسرسیوم چیست؟
1- شریک بودن در سود و زیان: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک کنسرسیوم این است که اعضای آن در تمامی سود و زیان این کنسرسیوم با هم دیگر شریک‌اند مگر آن که در تفاهم‌نامه موضوعی غیر از این ثبت شده باشد که معمولاً چنین چیزی اتفاق نمی‌افتد.
2- کنترل و نظارت همه‌ی سازمان‌ها بر فعالیت سازمان‌های دیگر: با توجه به تفاهم‌نامه‌ای که بین اعضای یک کنسرسیوم منعقد می‌شود همه‌ی اعضا می‌توانند تمامی فعالیت‌هایی که در غالب این کنسرسیوم انجام می‌شود را نظارت کنند حتی اگر این فعالیت در حوزه‌ی کاری آنها نباشد.
3- وجود رابطه‌ی قراردادی: اصل تشکیل شرکت، قواعد مربوط به نقل و انتقال سهام، میزان افزایش سرمایه و و روش اتمام همکاری در قراردادی که بین طرفین ثبت می‌شود کاملاً شرح داده می‌شود زیرا این شرکت‌ها طبق قرارداد به وجود می‌آیند و تمامی فعالیت آنها در این قرارداد به صورت واضح مشخص می‌گردد چون اگر در میان کار اعضای کنسرسیوم به مشکل بخورند به راحتی می‌توان مقصر را شناسایی کرد و طبق این قرارداد مجازات برای او تعیین کرد.
4- داشتن فعالیتی خاص: شرکت‌های کنسرسیوم برای انجام دادن یک فعالیت خاص ایجاد می‌شوند و این فعالیت‌ها باید از تمامی ابعاد اقتصادی و جغرافیایی خاص تعریف شوند.
انواع کنسرسیوم:
1- کنسرسیوم بازاریابی و تبلیغات
2- کنسرسیوم صادرات
3- کنسرسیوم فروش
از میان این سه نوع کنسرسیوم می‌توان گفت کنسرسیوم فروش و کنسرسیوم صادرات اهمیت بیشتری نسبت به کنسرسیوم بازاریابی و تبلیغات دارد.
برای تشکیل یک کنسرسیوم چه مراحلی را باید طی کرد؟
1- در ابتدا بین اعضای کنسرسیوم تفاهم‌نامه‌ای تنظیم می‌شود.
2- سپس قراردادی برای سرمایه‌گذاری مشترکی که قرار است در این کنسرسیوم انجام شود منعقد می‌گردد.
3- پس از این دو مرحله کنسرسیوم به رسمیت شناخته شده و اعضای آن می‌توانند زیر نظر یکدیگر به فعالیت بپردازند.
برای ثبت یک کنسرسیوم چه مدارکی لازم است؟
خذ مجوز شرکت
دریافت فرم درخواست ثبت شرکت و تکمیل آن
دریافت ۲ نسخه شرکت‌نامه، اظهارنامه و اساسنامه
اخذ گواهی عدم سوءپیشینه تمامی اعضای هیئت مدیره
کپی روزنامه رسمی آگهی تأسیس یا آخرین تغییرات آن در صورت وجود
عدم سوءپیشینه همه‌ی شرکا
اصل و کپی کارت ملی کلیه‌ی شرکا
اصل و کپی شناسنامه کلیه‌ی شرکا
شناسه ملی شرکت
معین شدن شناسه ثبت
پس از گذر از مراحل عنوان‌شده در بالا شرکت باید برای مشخص نمودن حوزه مالیاتی و دریافت کد اقتصادی اقدام کند.
همچنین ۳۵% سرمایه اولیه‌ای که برای ثبت شرکت منظور می‌شود را باید بلوکه کرده و شرکت‌هایی که آماده برای انجام پروژه می‌باشند شناسه ملی داشته باشند. بعد از اینکه کنسرسیوم ایجاد شد، باید نسبت به تعیین حوزه مالیاتی و اخذ کد اقتصادی اقدام کرد.
معروف‌ترین کنسرسیوم‌ها:
از معروف‌ترین کنسرسیوم‌های موجود می‌توان به شرکت هواپیمایی ایرباس که یکی از شناخته شده‌ترین کنسرسیوم‌ها در سطح جهانی می‌باشد اشاره کرد همچنین در ایران نیز در ۳۱ استان در مجموع ۱۴۰ شرکت خدمات ارتباطی و مخابراتی کنسرسیومی به اسم ایران اف.سی.پی تشکیل داده‌اند. از بزرگ‌ترین اتفاقی که در تاریخ اقتصاد ایران افتاد تشکیل این شرکت است. نخستین کنسرسیوم صادراتی استان خراسان جنوبی با حمایت از اداره تعاون کار و رفاه اجتماعی نیز هم‌اکنون در حال تشکیل می‌باشد.
